Yatırım yapmak zor. Yatırım araçlarının getiri oranları çok değişebiliyor. Geçen sene çok kazandıran bir yatırım aracı, ertesi sene kaybettirebiliyor. Hangi yatırım aracı karlı sorusuna her zaman kesin yanıt vermek güç. Bu yüzden, doktor görünce ağrıyan bir yerimizi göstermemiz gibi, ekonomist görünce de hemen yatırım soruları soruyoruz. Uzun vadede dolar ne olur, neye yatırım yapmalı, parayı neye bağlamalı? Para uzmanlarımız TÜİK resmi yatırım getirileri üzerinden yatırım araçları karşılaştırma analizi yaptı. Bakalım son 20 yılda en çok kazandıran yatırım aracı hangileri olmuş?
Yazı İçeriği
Türkiye’de yapilacak en iyi yatırım
Türkiye’de en çok kullanılan altı yatırım aracının 1996’dan günümüze ne kadar para kazandırdığını hesapladık. Getiri hesaplamasında yer verdiğimiz bu yatırım araçları, Türkiye’de bireylerin en çok para bağladığı yatırım araçları: faiz, borsa, dolar , euro, altın ve Devlet tahvili.
En çok kazandıran yatırım araçları
Yukarıdaki yatırım araçları ortalama yüzde kaç kazandırmış diye her seneye tek tek baktık. Sonra bu getiriden enflasyon (TÜFE) oranını çıkardık. Böylece ekonomistlerin reel getiri dediği o yatırımdan gerçekte kaç para kazandığınızı gösteren oranı hesaplamış olduk. Yatırım araçlarının reel getiri oranları açısından o sene en çok kazandıran yatırım aracını senenin “yatırım şampiyonu” ilan ettik.
Borsa tam 11 kez yatırım şampiyonu olarak dikkat çekiyor. Ama borsa yatırımının bir de karanlık tarafı var. Biraz sabredin, aşağıda onu da açıklayacağız.
Borsayı 5 kez şampiyon olan altın, 3 kez ile banka faizi (mevduat), 2 kez ile dolar ve birer kez ile de devlet tahvilleri ile euro izliyor.
En iyi yatırım aracı: 1996’dan günümüze kaç defa yılın en çok kazandıran yatırım aracı oldu? 😀
| Borsa ★★★ | 11 defa |
| Altın ★★ | 5 defa |
| Faiz ★ | 3 defa |
| Dolar | 2 defa |
| Devlet tahvili | 1 defa |
| Euro | 1 defa |
En çok kaybettiren yatırım araçları
Bu kez hesabımızı yaparken yatırımcısını en çok üzen yani yatırım için kenara koyduğunuz paranın bırakın kazanç sağlamasını, para bile kaybettirebildiği “batık yatırımı” belirledik. Batık yatırımlar da yine reel yani enflasyondan arındırılmış oranlara göre hesaplandı.
11 seneyi en iyi yatırım aracı olarak kapatan borsa, maalesef tam 9 sene de en kötü yatırım aracı olmuş. Borsa risklidir denir ya hep, işte ne kadar riskli olduğunu bundan daha güzel anlatan bir bilgi olamaz. Hisse senedi almak bir sene en çok kazandıran yatırım aracıyken, ertesi yıl en çok kaybettiren de olabilir.
En çok kaybettiren yatırımlarda ikinci sıradaki yatırım da sizi şaşırtabilir. Dolar 5 sene en düşük getiri sağlayan yatırım aracı olmuş. Sonrasında yine 5 kez ile euro, 2 kez ile altın ve birer kez ile devlet tahvilleri ile banka faizi geliyor.
En kötü yatırım aracı: 1996’dan günümüze kaç defa yılın en az kazandıran yatırım aracı oldu? 😭
| Borsa ★★★ | 9 defa |
| Dolar ★★ | 5 defa |
| Euro ★ | 5 defa |
| Altın | 2 defa |
| Devlet tahvili | 1 defa |
| Faiz | 1 defa |
Yatırım araçları karşılaştırma 😉
Hep söylenen bir yatırım tavsiyesi vardır, yumurtaları aynı sepete koymayın. Yani farklı yatırım araçlarına paranızı koyun. Bu klişe tavsiyenin esas can alıcı kısmı genellikle unutulur. Paranızı değerlendireceğiniz yatırım araçları aynı yönde hareket ediyorsa aslında farklı yumurtaları yine aynı sepete koyuyorsunuz.
Ne mi demek istiyoruz? Bazı yatırım araçları genellikle aynı şekilde hareket eder. Yani biri düşerken, diğeri de düşer. Ya da biri yükselirken ötekisi de yükselir. Bu aynı yönlü hareket nedeniyle aslında yatırım riskinizi dağıtmamış olursunuz.
Son 24 yılı kapsayan yatırım araçları kıyaslaması çalışmamızda, yatırım araçlarının birbirileriyle ilişkisini de hesapladık. Bu hesaplamaya göre genellikle ters yönlü hareket eden (yani bir kazandırırken diğeri kaybettiren) yatırım araçları:
- Faiz ve dolar, euro.
- Borsa ve dolar.
- Altın ve dolar.
- Devlet tahvili ve dolar.
Aynı yönlü hareket eden yani ikisi birden kazandıran ya da kaybettiren yatırım araçları:
- Faiz ve borsa.
- Faiz ve altın.
- Altın ve Devlet tahvili.
Eğer 20 yılı aşan uzun vadede değil de daha kısa vadede yatırım getirileri ne oldu diyorsanız, 2020 yılının ilk 6 ayında yatırım araçları getiri karşılaştırması yazımızı tavsiye ederiz.
Hangi yatirim araci tercih edilmeli?
Yıllar içerisinde en çok kazandıran yatırım aracı sonuçlarına bakmak trendleri görmek için çok faydalı. Ancak sadece geçmiş yıllardaki getiri oranlarını karşılaştırarak yatırım tercihi yapılmamalı. Zaten bu yazıdaki bilgileri yatırım tavsiyeleri olarak değerlendirmeyin. Bu konuda Yasal Uyarılar sayfamızdaki açıklamaları okumanızı öneriyoruz. Hangi yatırım aracı kazandırır diye yatırım tiyolarının peşinde koşmak yerine yatırım araçlarının özelliklerini ve risklerini öğrenip, kendi yatırım stratejinizi kurarak uzun vadeli düşünmek gerekir.
Zira parayı ne yapmalı, parayı nereye yatırmalı diye düşünürken piyasanın gidişatını ama ondan öncesinde sizin kendi risk iştahınızı anlamanız önemli. Borsa gibi riski daha yüksek mi, yoksa banka faizi gibi riski çok daha düşük bir yatırım mı size daha uygun?
Bu yüzden en iyi yatırım aracı sorusunun yanıtı çok kişiseldir. Eğer imkanınız varsa bir banka, aracı kuruluş, yatırım şirketi gibi lisanslı bir şirketten profesyonel yatırım desteği almanız en güzeli.
