Yazı İçeriği
- Banka faizi nedir?
- Mevduat nedir?
- Banka faizi nasıl hesaplanır?
- Bankadan faiz nasıl alınır?
- En yüksek faiz nasıl alınır?
- Banka faizinden vergi alınır mı?
- Güncel banka faizi (mevduat) vergi oranları
- Faizde risk var mı?
- Mevduat devlet garantisi 2023
- Banka faizinin avantajları nedir?
- Banka faizinin dezavantajları nedir?
- Banka faizi mi bono, tahvil mi daha iyi?
- Faiz mi altın mı?
- Faiz mi yatırım fonu mu?
- Faiz mi hazine bonosu mu?
- Faiz mi repo mu?
Banka faizi nedir?
Paranı bankaya vadeli hesaba yatırdığında, banka sana bunun karşılığında vade sonunda ilave bir para öder. Bu paraya banka faizi ya da mevduat faizi denir. Peki ama banka neden faiz verir? Çünkü banka, parası olan insanlardan faiz vererek topladığı paraları paraya ihtiyacı olan insanlara kredi yani borç olarak verir. Kredi verdiği insanlardan aldığı faiz, para yatıranlara ödediği faizden fazla olduğunda ise kâr eder. En basit haliyle bankalar aslında bir tür para ticareti yapar.
Mevduat nedir?
Paranı bankaya yatırırken açılan hesaba mevduat denir. Faizli hesapsa vadeli mevduat, faizsiz ise vadesiz mevduat denir.
Banka faizi nasıl hesaplanır?
Faiz hesabı yapabilmek için üç bilgi gerekir. Ne kadar para yatıracağın, faiz oranı ve parayı ne kadar süre için yatıracağın. Bu bilgilerle banka faizi aşağıdaki formüllerle hesaplanır (faizden ne kadar kazanırım hesabı):
- Günlük faiz getirisi hesaplama formülü: (Anapara/100) x (Faiz Oranı/365) x Gün Sayısı
- Aylık faiz getirisi hesaplama formülü: (Anapara/100) x (Faiz Oranı/12) x Ay Sayısı
- Yıllık faiz getirisi hesaplama formülü: (Anapara/100) x (Faiz Oranı) x Yıl Sayısı
Vadeli hesaba para yatırma vadeyi bozar mı dersen; vadesi bitmemiş hesaba para ilave edilemiyor. Vade günü gelmemiş hesaba para eklemek ya da para çekmek için hesabı kapatman yani kazanacağın faiz gelirini bırakman gerekir.
Bankadan faiz nasıl alınır?
Bankadan faiz almaya başlamak çok kolay. Eğer 18 yaşından büyüksen dilediğin bankaya nüfus cüzdanınızla gidip vadeli mevduat hesabı açtırman yeterli.
Banka hesabı kaç lira ile açılır diye de dert etmeyin. Para yatırıp banka faizi almaya başlamak için çoğu bankada alt sınır yoktur. İster 500 lira isterseniz 5 milyon lira için faiz alabilirsin.
Bankaların sunduğu faiz oranları, para miktarına ve ne kadar süre için parayı yatırdığınıza göre değişir.
Banka faizini belirleyen temel gösterge ise Merkez Bankası’nın belirlediği faiz oranıdır.
En yüksek faiz nasıl alınır?
Faiz oranları her bankada aynı değildir. Bu yüzden paranızı bankaya yatırmadan önce değişik bankaların faiz oranlarını mutlaka karşılaştırın. Aylık tl banka faizleri karşılaştırma listemize bakarak, en yüksek banka mevduat faiz oranlarını hemen görebilirsiniz! 🙂
Tarihsel olarak en yüksek faiz oranlarını merak ediyorsan Merkez Bankası, her ay bankaların lira, dolar ve euro için aylık, üç aylık, altı aylık ve yıllık vadelere verdiği en fazla faiz getirisi oranlarını yayımlar. Yine Merkez Bankası’nca bankaların verdiği ortalama faiz oranları da listelenir.
Bankalardan mevduata yüksek faiz almak için iki yola başvurabilirsiniz.
- Internet üzerinden bankalar genellikle daha yüksek faiz verebilir. E-mevduat faiz oranlarına mutlaka bakın.
- Türkiye’de hemen her şeyde olduğu gibi burada da pazarlık işe yarar 🙂 Yatıracağın para miktarı arttıkça bankada faiz için pazarlık şansın da yükselir. 😉
Banka faizinden vergi alınır mı?
Bankanın ödediği faizden belirli bir oranı Devlet vergi olarak anında keser. Bu işlem, faiz parası hesabınıza yattığında otomatik yapılır ve stopaj denir. Otomatik kesilen bir vergi olduğu için, faiz vergisini ödemek için ayrıca bir şey yapmanıza, beyan vermenize gerek yoktur.
Vade yani paranızı bankada tuttuğunuz süre arttıkça kesilen bu verginin oranı azalır.
30 Eylül 2020 tarihli düzenleme ile Türk Lirası mevduattan kesilen vergi yabancı para yani dövize göre oldukça düşük hale getirildi.
Ama burada paranın bankada kaldığı toplam süre önemli değildir. Örneğin aylık faizle paranızı bankaya yatırdınız. Ama parayı çekmeden 2 yıl bankada tuttunuz. Bu durumda, para bankada 2 yıl kalsa da vergi oranı yüzde 15 olacaktır. Çünkü aylık hesaptan faiz aldınız.
Güncel banka faizi (mevduat) vergi oranları
Vade | TL | Döviz | Altın |
6 aya kadar | 5% | 20% | 15% |
6 ay – 1 yıl | 3% | 20% | 15% |
1 yıldan uzun | 0% | 18% | 15% |
Faizde risk var mı?
Bankada mevduat hesabı açıp mevduat faizi almanın riski, paranı çekmek istediğinizde bankanın bunu ödeyememe durumuna düşmesidir.
Mevduat devlet garantisi 2023
Banka batarsa devlet garantisi ne kadar diye merak ediyorsanız, mevduat güvencesi güncel rakamı 400 bin lira.
Bankacılıkta TMSF denilen bir devlet garantisi var. BDDK bünyesindeki TMSF ile bir banka batsa bile mevduat sahiplerine (ister lira, döviz isterse de altın mevduat hesabı olsun fark etmez) bu rakama kadar olan paralarını öder. Tmsf açılımı, Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu‘dur.
Paranızı hangi bankaya yatırırsanız yatırın, mevduat hesaplarınız 400 bin liraya kadar Devlet koruması altındadır.
Değişik bankalarda hesabında paran varsa, her bir bankadaki Devlet güvencesi 400 bin liradır. Yani bankalardaki paranın toplamına bakılmaz. A bankasında 250 bin lira, B bankasında da 350 bin liran varsa, her iki bankadaki paran da Devlet güvencesi altında olur.
Banka faizinin avantajları nedir?
Ne kadar para kazanacağını paranı yatırırken net olarak bilirsin. Yani vade sonunda sürprize karşılaşmazsın.
Ayrıca diğer pek çok yatırıma kıyasla oldukça riski düşük bir yatırım aracıdır.
Bankalar, Devlet tarafından yakından denetlendiği için bankaların paraları geri ödeyememe riski çok düşüktür. Üstelik yukarıda bahsettiğimiz TMSF Devlet koruması da var.
Banka faizinin dezavantajları nedir?
Riski düşüktür ancak yatırım getirisi de görece çok yüksek değildir. Özellikle enflasyonun yükseldiği dönemlerde, faiz kazancından enflasyon düşüldükten sonra ekside bile kalabilir.
Banka faizi dışındaki yatırım araçları hakkında karşılaştırmalı bilgi almak için Yatırım Araçları Rehberi yazımıza göz atabilirsiniz.
Banka faizi mi bono, tahvil mi daha iyi?
Bankadan alacağın faiz mi yoksa bono, tahvil getirisi mi daha kazançlı sorusunun tek bir yanıtı yok.
Tahvilleri anlattığımız yazımızın mevduat mı bono mu bölümünde bu sorunun yanıtlarını güvence, faiz getirisi ve vergi açısından net şekilde açıkladık.
Faiz mi altın mı?
Son yıllarda olduğu gibi altının çok yükseldiği dönemlerde altın daha cazip bir yatırım aracı olabilir. Ancak altının aynı fiyatlarda seyrettiği uzun yıllar da oldu geçmişte. O dönemlerde ise banka faizi daha çok kazandırmıştı.
Faiz mi yatırım fonu mu?
Yatırım fonu çok çeşitli yatırım araçlarını içerebilir. Altın, hisse, tahvil, faiz gibi çok farklı içerikleri olabiliyor. Bu nedenle faizle yatırım fonunu bire bir karşılaştırmak zor.
Dengeli yatırım yapmak uzun vadede daha çok kazanç getirebilir. Bu nedenle tüm paranı faize yatırmak yerine faiz ve yatırım fonu gibi değişik yatırım araçlarını kullanarak paranızı dağıtmak daha akıllıca olabilir. Ayrıca para piyasası fonları gibi faiz odaklı yatırım fonları da var.
Yatırım fonu hakkında pratik ve güncel bilgileri senin için özetledik.
Faiz mi hazine bonosu mu?
Eğer parana kısa sürede ihtiyacın olacaksa, faiz daha mantıklı olabilir. Çünkü bono fiyatları, faiz oranlarına göre değişkendir.
Faizler yükselirse bono fiyatları düşer, faiz düşerse bono fiyatları yükselir. Yani faiz ve bono fiyatları ters hareket ederler.
Eğer uzun süre ihtiyacın olmayacak bir parayla yatırım yapıyorsanız banka faizi yerine hazine bonosu ya da devlet tahvili daha çok getirebilir. Tahvil ve bono rehberimizden, bu yatırım türü hakkında önemli tüm bilgilere ulaşabilirsin.
Faiz mi repo mu?
Repo da faiz temelli bir yatırımdır. TL mevduata getirilen vergi avantajı sonrası repo vergi oranı daha yüksek kaldı, yüzde 15.
Repo nedir, repo yatırımı nasıl yapılır yazımızı tavsiye ediyoruz.
2 Yorum. Yeni Yorum
Banka batarsa hazine bonolari ne olur ..imar bankasi öldüğü gibi karşılığı yoksa
Merhaba,
Bankalardaki yatırımlarınız Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu (TMSF) kapsamında belirli bir miktara kadar devlet garantisi altındadır. Ayrıca hisse senedi, tahvil gibi varlıklardan Takasbank’ta saklananlar da bu kurumun güvencesi altındadır. BDDK ve Takasbank websitelerinden detaylı bilgiye bakabilirsiniz.