Baharat, Türk mutfağının vazgeçilmesi malzemelerinden. Üstelik sağlık açısından her geçen gün yeni faydaları bulunan, mucizevi besinler. Baharatın sağlığa faydaları konusunda Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi dahil pek çok saygın kaynaktan sayısız bilgi bulabiliyoruz. Ama hangi marka baharat en iyisi, baharat nasıl alınmalı? Bu sorulara tüketici olarak yanıt vermek pek de kolay değil. Arifoğlu Singapur olayı, baharat alırken nelere dikkat etmeliyiz konusunu bizim de gündemimize aldı.
Yılların deneyimine sahip aktarlar ve paketli baharat üreticisi firmaların sahipleri ile görüştük. Kaliteli ve taze baharat satın almanın ve saklamanın pratik püf noktalarını özetledik:
Baharat alırken nelere dikkat edilmeli?
1) Üretim ve paketlenme tarihlerine bak
Baharatlar da diğer gıda ürünleri oksijenle temas ettiklerinde okside olurlar. Yani zamanla bozulurlar. Baharatı taze kullanmanın püf noktası basit: baharatın tazesini almak. Baharat satın alırken üretim ve paketleme tarihlerine mutlaka bakın. Olabildiğince yeni tarihli olanları alın.
2) Baharatı az miktarda al
İlki adımı uyguladın ve taze baharatı aldın, harika. Ama bunu evde yıllarca tutmamak gerek. 6 aydan uzun süre, baharat tutmamaya özen göster.
3) Baharatı tane olarak al, toz olarak değil
Öğütülmüş baharat, taneye göre daha çabuk bozulur. Bu yüzden mümkünse baharatı tane halinde al. Böylelikle daha uzun süre taze kalmasını sağlarsın. Üstelik yeni öğütülen baharatın lezzeti ve aroması da her zaman daha yüksektir.
Evde birden çok öğütücü bulundurmak kolay değil. Bu sebeple bazılarını havanda ezerek de kullanabilirsin. Ya da biber tanesi gibi bazı baharatları yemeklere öğütmeden, tane olarak da atabilirsin.
Katkı maddelerinin piyasada en çok konduğu baharatlar toz ve pul biber. Biberi tane olarak alıp, evde çekerek bile önemli bir riskten kurtulabilirsin.
4) Baharatı kuru, karanlık yerde sakla
Tazesini az miktarda aldık, mümkünse tane olarak. Baharatın raf ömrünü ve kalitesini koruyacak diğer önemli konu nasıl saklandığı. Kuru ve karanlık klişesi baharat nasıl saklanmalı sorusunun da yanıt.
Baharat saklarken dikkat edilecek diğer bir nokta da kapak. Hava aldırmayacak kaplarda saklanmalı, ki oksidize olmasını yavaşlatın. Yani baharat daha uzun süre taze kalabilsin.
5) Baharatın içindekilere bak
“Baharat işte nasıl olsa, içinde ne olabilir ki?” deme, üşenmeyip içindekilere bak. Maalesef artık baharatların içine tuz, un, nişasta, renklendirici, koruyucu gibi pek çok ilave madde konulabiliyor.
6) Karışım baharatları tercih etme
Mümkünse karışım baharatlardan uzak tur. Hangisinin ne zaman toplandığını, paketlendiğini bilmek üretici için bile zor. Sevdiğin baharat karışımlarını evde kolayca kendin de yapabilirsin.
En iyi baharat markası
Gelelim baharat nereden alınır sorusuna. Buna yanıt vermek, sıradan bir tüketici için hiç de kolay değil.
Çünkü baharatın içine renklendirici, koruyucu olarak kanserojen maddeler eklenmiş olabilir. Ya da kurutma, öğütme, paketleme gibi aşamalar hijyenik olarak uygun olmayan koşullarda olabilir. Bunları tüketici olarak sadece bakarak ya da koklayarak anlama şansımız yok.
Peki hangi marka baharat almalı için pratik önerilerimiz neler?
1) En ucuzuna şüpheyle yaklaşmalı
Sadece ucuz diye baharat seçimi yapmayın. Pahalı baharat her zaman en iyisidir asla demiyoruz, ama en ucuzunun problemli çıkma olasılığı daha yüksektir
2) Araştırma yapmalı
Türkiye’nin en iyi baharat firmaları diye bir liste bulamazsın ama paketli baharat tercih ediyorsan, üreticinin web sitesine göz atın. Marka hakkında fikir sahibi olmak önemlidir.
Tarım ve Orman Bakanlığı zaman zaman hileli gıda ürünleri satan firmaları listeliyor. Bunları takip etmek de faydalı.
Şüphelendiğin ürünü Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü‘nün Alo 174 hattına bildirebilirsin.
Eğer paketli baharat yerine aktardan baharat alıyorsan, aktarın hangi ürünü nereden aldığını sormaktan çekinme. Aktardaki baharatlar uzun süre kalıyorsa, mal sirkülasyonu yavaşsa beklemiş baharat alma olasılığın artar.
Aktardaki paketleme hijyen koşullarına dikkat edebilirsin. Satıcılar ya da müşteriler ürünlere nasıl dokunuyor, hangi ortamda saklanıyor önemlidir.
Hangi marka baharat konusunda son olarak, baharat konusundaki mevzuata da değinmiş olalım; Türk Gıda Kodeksi Baharat Tebliği baharatçılıkla ilgili temel düzenleme.
