Eurobond nedir nasıl alınır?

Faiz oranları düştükçe dolar, euro gibi yabancı paralardan getiri sağlamak daha da önemli hale geldi. Bu noktada “Eurobond” denilen ve dolar ya da euro bazında faiz getirisi sunan tahviller büyük şirketlerin yanı sıra küçük yatırımcının da radarına girmeye başladı. Eurobond ile ilgili en güncel ve anlaşılır bilgileri senin için derledik. Eurobond ekşi diye aratıp yorumlar arasında kaybolmana artık gerek yok. 🙂

Eurobond nedir?

Eurobond’un adı çok havalı 🙂 Türkçe’de “Yurobond” olarak telafuz edilen ve “Avrovil” (Avro ve tahvil sözcüklerinin birleşimiyle) olarak Türkçe’leştirilen Eurobond nedir, ne işe yarar?

Eurobond, devlet ya da şirketlerin kendi para birimleri dışındaki paralarla (döviz) çıkardıkları ve esas olarak yurtdışından borç bulmaya çalıştıkları tahvildir.

Adındaki “Euro” sizi kandırmasın. ? Eurobond, sadece euro ile yatırım yapabileceğiniz ya da Avrupa’yla ilgili bir yatırım aracı değildir. Eurobond yatırımınız dolar, euro ya da başka bir döviz ile olabilir. Ama Türkiye’deki en yaygın devlet Eurobond’ları dolar bazlıdır.

Piyasada iki tür eurobond vardır: devletin ya da özel sektörün eurobond’ları. Türkiye Devleti’nin eurobon’ları olduğu gibi Arçelik, Şişecam, İşbankası, Coca-Cola eurobond’ları gibi büyük şirketlerin de çıkarttığı eurobond’lar da var.

Eurobond nasıl alınır?

Eurobond almak gözünüze zor gelebilir. Ama endişeye hiç gerek yok. Tahmin ettiğinden çok kolay şekilde eurobond alabilirsin.

Bankaların ve aracı kurumların internet siteleri ya da şubelerinden kolayca Eurobond alabilirsiniz.

Eurobond almanın zorluğu işlemi yapmakta değil maalesef yatırım tutarı limitlerinde saklı.

Çoğu banka ve aracı kurumda euroond işlemleri için 100 bin dolar (yanlış okumadın yüz bin dolar!) gibi yüksek alt sınırlar vardır. Ama küçük yatırımcının eurobond’a ilgisinin artması ile çoğu banka bin dolar ve katları ile de eurobond satışına başladı.

Eurobond hangi bankadan alınır?

Küçük yatırımcı için eurobond en uygun nereden alınır derseniz; TEB, Ziraat, İş, Ak gibi bankaların çoğu artık eurobond satıyor. Internet şubelerinin “Yatırım” kısmından eurobond alıp, satabilirsiniz.

Eurobond başka bankaya transfer

Peki Eurobond’u aldık diyelim. Eurobond transferi nasıl yapılır, yani satın aldığımız bankadan bir başka bankaya Eurobond’u transfer edebilir miyiz?

Eurobond’u mesela Akbank’tan aldın. Ama daha sonra İşbankası’ndaki hesabına transfer etmek istedin. Eurobond virmanı denilen işlem ile bunu yapabilirsin. Ancak bu transfer işlemi için banka (ya da aracı kurum) ücret talep edebilir.

En az kaç dolarla eurobond alınır?

Minimum Eurobond ne kadar ya da diğer bir deyişle en az kaç Eurobond alınır dersen; çoğu banka ve aracı kurumda maalesef 100 bin dolar gibi çok yüksek Eurobond işlem alt limitleri bulunuyor. Yani bu yüksek tutarların altında Eurobond alıp, satma imkanı verilmiyor.

Ancak TEB, Garanti gibi bazı bankalarda Eurobond alma ve satma işlem limiti bin dolar ve katları şeklinde olabiliyor.

Ancak bin dolar ve katları genellikle Devlet’in eurobond’ları için geçerlidir. Özel sektör yani şirketerin eurobond’ları için minimum işlem limiti genellikle yüz bin dolar olduğu için küçük yatırımcıya uygun değildir.

Az parayla ya da TL olarak Eurobond yatırımı yapılır mı?

Eurobond ne kadar alınabilir sorusuna verdiğimiz yanıt da gördüğün üzere asgari Eurobond alıp, satma limitleri oldukça yüksek olabiliyor.

Ayrıca Eurobond’lar Türk Lirası olarak değil yabancı para olarak alınıp, satılır. Faiz ödemeleri de yine dövizledir.

Az parayla ve Türk Lirası olarak eurobond yatırımı yapmak istersen, pratik bir çözüm var: Eurobond yatırım fonları.

Eurobond’a yatırım odaklı çeşitli yatırım fonları var. İş Portföy’ün eurobond fonu IPV gibi şu an sekiz tane eurobond yatırım fonu var. Bu fonlar ile istediğin miktarda ve TL olarak eurobond yatırımı yapabilirsin.

Eurobond ile eurobond fonu arasındaki fark nedir? Eurobond aldığında doğrudan tahvili satın aldığın için faizi direkt sen alırsın. Eurobond fonunda ise faiz almazsın ama yatırım fonunun değeri arttıkça kazanırsın.

Ayrıca eurobond aldığında stopaja olmayıp aşağıda detaylarını anlattığımız vergilendirme varken; eurobond yatırım fonunda vergi stopaj olarak direkt kesilir.

Eurobond nasıl kazandırır?

Eurobond, bir tahvildir. Dolayısıyla eurobond olarak iki şekilde para kazana

1) Eurobond kupon geliri

Kopun gelirine faiz kazancı da diyebilirsin.

Eurobond faiz oranı alacağın Eurobond’a göre değişir. Yüzde 3 faiz ödeyen de var yüzde 10 ve fazlası da.

Dolar cinsi Eurobond yılda kaç kez kupon ödemesi yapar sorusunun yanıt altı ayda bir yani yılda 2 kezdir.

Euro cinsi Eurobond ise yılda bir kez kupon ödemesi yapar.

Eurobond’un kupon faiz oranı sabittir ve buna göre faiz alırsın. Mesela yüzde 8 kuponlu bin dolarlık eurobond alırsan, altı ayda 40’ar dolar olmak üzere yılda 80 dolar faiz kazanırsın. Aynı Eurobond bin euro (avro) tutarında olursa yılda bir kez 80 euro faiz öder.

2) Eurobond ana para ödemesi

Tahvilin vadesi gelince, tahvilin ana parasını da alırsın. Yukarıdaki örneğe dönelim bin dolarlık eurobond aldığınızda vadesi geldiğinde sana bu bin dolar ödenir.

3) Alım, satım kazancı

Eurobond çıkarılırken yani ilk kez satılırken değeri bin dolardır. Bu per value denilen senedin üzerinde yazan değerdir. Yani eurobond ilk kez çıkarken ve vade sonunda ana para ödenirken değeri budur.

Piyasa koşullarına göre vadesi gelene kadar eurobond’un fiyatı düşebilir ya da artabilir. Örneğin, senet üzeri değeri bin dolar olan eurobond’u 900 dolara satın alabilirsin ya da bin 100 dolara da.

Bu nedenle vade sonunu beklemeden eurobon’u satarsan alış değerine göre kar (ya da zarar) edebilirsin. Örneğin 900 dolara aldığın eurobon’u bin 100 dolara satarsan, 200 dolar kar etmiş olursun.

Eurobond almanın riskleri var mı?

Eurobond zarar eder mi diye soruyorsan, yanıt evet. Çünkü Eurobond almanın iki temel riski var:

1) Eurobond ödenmeme riski

Eurobond’u ihraç eden yani çıkaran devlet ya da şirket, finansal sıkıntıya düşerse kuponları yani faizini ve hatta anaparasını ödeyemiyorum diyebilir.

Bir diğer deyişle eurobond anapara garantisi var mı sorusunun yanıtı maalesef hayır.

Devletlerin geri ödememe riski daha düşük olduğu için şirketlerin eurobond’ları genellikle daha yüksek faiz öder.

2) Fiyatının düşme riski

Eurobond risklerinin bir diğeri ise ekonomik koşullardan dolayı eurobond’un fiyatı düşebilir. Bu da vadesonuna beklemek istemeyen yatırımcı için büyük risk yaratabilir.

Bu eurobond risklerinden dolayı eurobond zarar eder mi sorusunun yanıtı  evet bazı durumlarda eurobond yatırımcısına zarar ettirebilir.

Eurobond alırken neye dikkat edilmeli?

• Eurobond fiyatı düşebilen bir yatırım olduğu için her an ihtiyacın olacak bir para ile yatırım yapmaman daha iyi olabilir.
• Eurobond’un riskini gösteren CDS değeri yüksekken eurobond fiyatı düşer. Eğer uzun süreli yatırım yapacaksan, bu seviyeler eurobond almak için uygun zaman olabilir. Ama unutma, bu durumda eurobond’un geri ödememe riski de yükselmiştir.
• Eurobond seçimi nasıl yapılır sorusunun bir yanıt da; eurobon’u düşükken alıp, yüksekken satmak. Ya da vade sonuna kadar beklemek istemiyorsan yani eurobond’un faizinden kazanmak istiyorsan yüksek kupon ödemeli eurobond’ları tercih edebilirsin.

Eurobond iyi bir yatırım mı?

Eurobond almak mantıklı mı ya da eurobond almak karlı mı? Sorunun yanıtı kişiden kişiye değişir.

Dövizle yatırım yapmak ve banka döviz faizlerinden fazla kazanmak isteyenler için iyi bir yatırım olabilir. Ama vade sonuna kadar beklemeyecek olursan ve o an ki koşullara göre değeri düşebilir.

Eurobond ne zaman alınır?

Eğer uzun vadeli yatırımcıysan, kazancının belirli kısmı ile düzenli olarak eurobond alarak ortalama maliyeti düşürmeyi hedefleyebilirsin.

Eğer al, sat yaparak eurobond’dan gelir elde etmek istiyorsan, eurobond fiyatı düştüğünde alıp yükseldikçe satmayı hedefleyebilirsin. Ancak eurobond fiyatı, riskini gösteren CDS yükseldiğinde, ekonomi iyi gitmediği ya da genel olarak risklerin arttığı zamanlarda olduğu için eurobond risklerinin de arttığını unutma.

Eurobond gelir vergisi ne kadar?

Eurobond alım satımı ya da faiz gelirinde stopaj yok. Yani banka faiz gelirinde olduğu gibi anında vergisi kesilmiyor.

Alım satım durumunda kur ve getiri kazancını hesaplayıp yıl sonunda vergi beyannamesinde belirtmen gerekir. Oldukça detayı olan eurobond vergilendirmesini vergi uzmanı Prof. Murat Batı’nın yazısından okuyabilirsin.

Eurobond faiz kazancının vergilemdirilmesinde ise bir kolaylık var. Eurobond faizi, hisse senedi temettüsü gibi kazançların 2023 yılı için toplam 150 bin lirayı geçmiyorsa eurobond faizi için vergi ödemene gerek yok. Ancak bu rakamı geçiyorsa beyan etmen gerekiyor. Vergi beyanı istisnası için olan bu sınır her sene yükseltilir.

Eurobond geri çağrılırsa ne olur?

Bazı eurobond’larda geri çağırma opsiyonu vardır. Eurobond’u yüksek faizden çıkaran devlet ya da şirket, faizler düşünce eurobond’u ödeyip yatırımcıdan geri alabilir.

Eurobond hesaplama

Banka ya da aracı kurum internet şubesinin Yatırım bölümünden eurobond alım/satım kısımlarına girerseniz kaç dolar ya da eurodan alıp, ne kadar faiz kazanabileceğini kolayca görürsün.

Eurobond nerede saklanıyor?

Bankalardan aldığınız eurobond’lar o bankalarda değil çalıştıkları saklama kuruluşlarında saklanır. Fiziken siz teslim edilmez. Bankalar bu saklama işlemi için sizden ücret alabilir.

Eurobond’larınızı başka bir bankaya transfer ettirebilirsiniz. Kimi bankalar bu işlem için ücret alabilir.

Eurobond kimin garantisinde dersen, banka faizlerinde olduğu TMSF gibi bir garanti, devlet güvencesi yok.

Eurobond fiyatları ne zaman artar?

Faiz ile tahvil fiyatı arasındaki ters ilişki ile faiz düştükçe eurobond fiyatının artması beklenir.

Ayrıca, ekonomik koşullar kötüleştikçe ya da genel olarak riskler arttıkça eurobond fiyatları düşer. Koşullar iyileştirkçe fiyatlar yükselir.

Klasik art-talep dengesi ile eurobond yatırımı yapmak isteyen arttıkça fiyatı yükselir.

Dolar artarsa Eurobond ne olur?

Dolar bazlı bir yatırım olduğu için TL karşılığı olarak yatırım değeri artar.

TL eurobond nedir?

Eurobond mantığı gereği yabancı para olarak ihraç edildiği (çıkarıldığı) için TL eurobond, Türk devleti ya da şirketleri tarafından çıkarılmaz.

Türk lirası eurobond’u yabancı devlet ya da şirketler çıkarabilir.

Yatırım araçları rehberimizi de tavsiye ederiz, tüm yatırım araçları hakkında güncel ve pratik bilgileri okuyabilirsin.